Nightwish is een Finse metalband, gevormd in juli 1996 te Kitee, Finland. Oprichter Tuomas Holopainen gaf in een interview aan dat Nightwish "symfonische heavy metal" maakt en geen "gothic metal", zoals vaak wordt gedacht. Nightwish wordt echter nog steeds vaak tot gothic metal gerekend.
Angels Fall First (1996-1998)
Het idee van Nightwish ontstond toen Tuomas Holopainen met enkele vrienden een nacht rond het kampvuur doorbracht. Kort daarna, in juli 1996, werd de band opgericht. De eerste drie nummers kenmerkten zich door het gebruik van akoestische gitaar, keyboards en zang van Tarja Turunen. Deze drie nummers - Nightwish, The Forever Moments en Etiäinen - verschenen ook op de eerste demo van de band. Aan het nummer Nightwish dankt de band ook zijn naam.
In 1997 verruilde de band de akoestische gitaar voor de elektrische gitaar. Verder besloot de band met drums te experimenteren. Hiervoor werd het nieuwe bandlid Jukka Nevalainen aangetrokken. Na enkele weken oefenen werden in april 1997 zeven nummers opgenomen. Deze zijn te vinden op de gelimiteerde uitgave van Angels Fall First. In mei 1997 tekende Nightwish een platencontract met het label Spinefarm Records voor twee opnamen. In augustus werden opnamen gemaakt van vier nieuwe nummers. Voor de uitgave van het album Angels Fall First, niet te verwarren met de gelimiteerde editie, werd een single uitgebracht van het nummer The Carpenter. In april 1998 maakte de band opnamen voor hun eerste videoclip van het nummer The Carpenter. In de zomer van dit jaar maakte ook bassist Sami Vänskä zijn entree.
Oceanborn (1998-1999)
In augustus begon Nightwish aan de opnamen voor een nieuw album. Op 31 december gaf Nightwish een concert in hun "geboorteplaats" Kitee. Tijdens dit concert werden opnamen gemaakt voor een nieuwe videoclip van het nummer Sacrament of Wilderness. Dit nummer werd op 26 november uitgebracht als single. Op 7 december werd eveneens het album Oceanborn uitgebracht. In het voorjaar van 1999 werd Oceanborn ook buiten Finland uitgebracht. In mei 1999 werd de single Sleeping Sun opgenomen. Deze werd in augustus in Duitsland uitgebracht met de nummers Walking in the Air (een cover van de titelsong van de Engelse tekenfilm The Snowman), Swanheart en Angels Fall First.
Wishmaster (2000-2001)
Begin 2000 startte Nightwish met de opnamen voor hun derde album. Een kleine onderbreking vond plaats toen Nightwish meedeed aan de kwalificatie voor het Eurovisiesongfestival met het nummer Sleepwalker. De eerste ronde kwamen zij glansrijk door, maar in de finale moesten zij het afleggen tegen een andere deelnemer. Dit ondanks de overweldigende overwinning met de publieksstemmen.
Het nieuwe album Wishmaster kwam uit in mei 2000.
In maart 2001 begon Nightwish aan de opnamen van Gary Moore´s klassieker Over The Hills And Far Away. Hiernaast werden twee nieuwe nummers opgenomen, en een remake van het nummer Astral Romance dat te vinden is op Angels Fall First. Deze cd werd in juni 2001 uitgebracht in Finland. In andere landen werd de uitgave van het Duitse Drakkar Records uitgebracht, die naast de vier nieuwe nummers ook zes live-opnamen bevat.
Nightwish tekende in deze periode ook voor een extra album bij Spinefarm Records. Gedurende de rest van 2001 waren er meer gebeurtenissen te bespeuren. Sami Vänskä verliet de band na problemen binnen de band. Holopainen overwoog zelfs om helemaal met de band te stoppen.
Marco Hietala, ook bekend van de bands Tarot en Sinergy, vergezelde de band sinds Vänskäs vertrek, in de komende tournee en bij de opnamen van het nieuwe album. Verder werden in dit jaar ook onder de titel From Wishes to Eternity een dvd, VHS-video en cd uitgebracht met live-materiaal van de band.
Century Child (2002-2003)
Het album Century Child kwam uit in mei 2002. Kenmerkend voor dit album zijn de zangpartijen van Marco Hietala. Naast het album Century Child werden ook twee singles uitgebracht, namelijk Bless the Child en Ever Dream. Gedurende 2003 werd gewerkt aan een dvd-documentaire over Nightwish.
Nadat de deadline reeds meerdere malen was verschoven, werd de documentaire in oktober uitgebracht onder de naam End of Innocence. In mei 2003 maakte Turunen bekend dat zij enkele maanden eerder in het geheim getrouwd was met de Argentijnse zakenman Marcelo Cabuli.
Once (2003-2007)
Medio 2003 begon Nightwish aan de opnamen voor hun zesde album Once. In juni 2004 verscheen het album Once, voorgegaan door de single Nemo. In Europa werd het album op 7 juni 2004 uitgebracht door het Duitse Nuclear Blast.
Op dezelfde dag verscheen de cd in Brazilië, Mexico, Japan en Chili onder het label Universal Music en Spinefarm Records. Op 5 oktober 2004 verscheen het album ook in de VS, Canada, Australië en Nieuw-Zeeland, uitgebracht door Roadrunner Records. Daarnaast werd het album uitgebracht in Rusland door FONO LTD. De tweede single, Wish I had an angel, is ook terug te vinden op de soundtrack van de film Alone in the dark.
Na afloop van het laatste concert van de Once-World Tour, op 22 oktober 2005 in Helsinki, stuurden de andere bandleden Tarja een open brief. Daarin schreven ze dat ze om verschillende redenen hadden besloten zonder haar verder te gaan. Nightwish ging daarom verder zonder hun 'gezicht' Tarja, en moest op zoek naar een nieuwe zangeres.
In 2006 werd de live-dvd End of an Era uitgebracht, die in heel Europa goed scoorde. In Finland en Duitsland was de dvd meteen goed voor goud. De resterende bandleden hadden al vanaf het begin van dat jaar nummers voor een nieuw album klaarliggen. Tijdens de zomer van 2006 repeteerden ze de nieuwe nummers, terwijl ze bleven doorzoeken naar een nieuwe zangeres. In september begonnen de opnamen voor de instrumentale gedeelten van het nieuwe album, dat ten vroegste medio 2007 uitgebracht zou worden.
Dark Passion Play (2007-2011)
In 2007 gingen de opnamesessies verder. Er werd bekendgemaakt op Nightwish.com dat op 30 mei 2007 de nieuwe single, die Eva zou gaan heten, zou worden uitgebracht. Deze was echter alleen online verkrijgbaar. Tegelijk met de nieuwe single werd ook de identiteit van de nieuwe zangeres bekend. Door een lek op internet werd de naam echter enkele dagen eerder bekendgemaakt. In augustus 2007 kwam vervolgens een tweede single uit die wel in de platenzaak te kopen is. Op 26 september 2007 kwam het nieuwe album Dark Passion Play uit.
Op 1 april 2007 besloot de band hun nieuwe albumcover en -titel te onthullen. Faster, harder, Nightwish zou het gaan heten. Dit verwees naar de nieuwe muzikale stijl die de band zou gaan spelen. De dagen van de ballads zouden geteld zijn. Een dag later werd bekendgemaakt wat de meeste fans allang doorhadden: het ging om een 1 aprilgrap. Ondertussen verschenen er verschillende bestanden op het internet onder de naam 'Eva-Nightwish', maar deze blijken allemaal nep.
Exact een week voor de officiële verschijning bleek het nummer Eva te zijn uitgelekt. Daarom werd besloten de bekendmaking van de nieuwe zangeres, de Zweedse Anette Olzon, naar 24 mei te verschuiven. Op diezelfde dag was al een korte sample van Eva te beluisteren via de officiële website van de band. In juni maakte de band bekend dat het nieuwe album Dark Passion Play ging heten. Voorafgaand aan het album werd op 22 augustus de single Amaranth uitgebracht.
Aansluitend aan de uitgave van Dark Passion Play werd een wereldtournee gestart, waarbij Nightwish op 21 en 23 maart 2008 respectievelijk Nederland (Amsterdam) en België (Antwerpen) aandeed en in België stond ook Rock Werchter op hun programma. Op 21 mei 2008 kwam de 5e single van Dark Passion Play uit. Deze was getiteld The Islander.
Op 16 augustus 2008 gaf Nightwish een concert op het festival van Lowlands te Biddinghuizen en op 14 maart 2009 in Brussel in de concertzaal Vorst Nationaal. Een dag later, op 15 maart 2009 gaf Nightwish een concert in Nederland in Ahoy Rotterdam.
Op 11 maart 2009 werd ook een live-cd uitgebracht, opgenomen tijdens de Dark Passion Play-tournee, getiteld, Made in Hong Kong (And in Various Other Places).
Imaginaerum (2011-2013)
Nightwish maakte op 10 februari 2011 bekend met een nieuw album bezig te zijn, getiteld Imaginarium. Om verwarring met gelijknamige concepten te voorkomen, besloot de band later de titel te veranderen in Imaginaerum. Op 26 oktober werd er een teaser uitgebracht waarin een stuk uit Storytime al te beluisteren viel. De eerste single van het album, Storytime, verscheen op 9 november. Op 30 november 2011 kwam het album uit. Ook werd bekendgemaakt dat er een film in de maak was die op het album gebaseerd zou zijn en naar verwachting in 2012 zou uitkomen. In oktober 2012 werd Anette Olzon vlak voor een optreden ziek. Ze moest snel naar het ziekenhuis toe. Er kwam voor dat concert een vervanger (de zangeres van Kamelot). Tevens werd toen bekend dat zij zwanger was. Vlak daarna besloten Anette Olzon en Nightwish in onderling overleg om uit elkaar te gaan. Nightwish was niet van plan om de tournee door Amerika af te zeggen en daarom besloot de groep verder te gaan met zangeres Floor Jansen (ReVamp en ex-After Forever) als vervanging.
Op 9 oktober 2013 maakte de band bekend dat Floor Jansen en Troy Donockley als vaste bandleden bij Nightwish zullen blijven. Wegens gezondheidsredenen zal in plaats van Jukka Nevalainen Kai Hahto de drummer zijn bij het nieuwe album.
Endless Forms Most Beautiful (2015-heden)
Met Floor Jansen als nieuwe zangeres kwam in 2015 Endless Forms Most Beautiful uit. Op 19 en 20 november 2015 gaf Nightwish, naar aanleiding van dit nieuwe album, concerten in de Heineken Music Hall in Nederland en toerde door de rest van Europa in november.